Koronawirus – nowe ograniczenia dla przedsiębiorców od 1 kwietnia

31 marca, na mocy nowego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. 2020, poz. 566, poz. 577) wprowadzone zostały dalsze środki w celu przeciwdziałania i zwalczania COVID-19, w tym kolejne ograniczenia i nakazy dotyczące przedsiębiorców.  

Rozporządzenie to obejmuje zarówno ograniczenia, które obowiązywały już wcześniej na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. 2020 poz. 491), oraz poprzedzającego je rozporządzenia Ministra Zdrowia z 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego (Dz.U. 2020, poz. 433 ze zm.), jak i wprowadza nowe, dalej idące środki w szczególności w odniesieniu do handlu i usług.

Handel detaliczny

Od 1 kwietnia 2020 r. obowiązują nowe, istotne obostrzenia i wymagania dotyczące działalności sklepów, punktów usługowych i targowisk. Może w nich przebywać jednocześnie, oprócz obsługi, nie więcej niż:

• 3 osoby na jedno stanowisko kasowe – w przypadku sklepów i punktów usługowych,
• 3 osoby na jedno stanowisko kasowe – w przypadku stacji paliw;
• 3 osoby na jedno miejsce prowadzenia sprzedaży – w przypadku handlu na straganach lub targowiskach.

W godzinach od 10.00 do 12.00 sklepy i punkty usługowe mogą przyjmować i obsługiwać jedynie osoby powyżej 65 roku życia. Zasada ta nie ma zastosowania do stacji benzynowych i handlu na targowiskach, a także w sytuacji, gdy ze względu na nagłe zagrożenie życia lub zdrowia konieczne jest wydanie z apteki lub punktu aptecznego produktu leczniczego, wyrobu medycznego lub środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego.

Ponadto, obowiązkowe jest noszenie przez klientów rękawiczek jednorazowych, które, począwszy od 2 kwietnia musi zapewnić sklep, punkt usługowy lub zarządzający targowiskiem. Placówki handlowe i usługowe zobowiązane zostały także do dokonywania po każdym kliencie dezynfekcji stanowiska obsługi lub stanowiska kasowego. Wprowadzono również zakaz handlu w soboty i niedziele w wielkopowierzchniowych (powyżej 2000 m² ) sklepach budowlano-remontowych.

Powyższe regulacje obowiązywać mają do 11 kwietnia.

Przepisy dotyczące ograniczenia działalności w centrach handlowych, czyli obiektach o powierzchni sprzedaży powyżej 2000 m², obowiązują w dotychczasowym kształcie, tj. mogą w nich funkcjonować wyłącznie sklepy, których przeważająca działalność polega na sprzedaży:

• żywności w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
• produktów kosmetycznych w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 4 października 2018 r. o produktach kosmetycznych, innych niż przeznaczone do perfumowania lub upiększania,
• artykułów toaletowych,
• środków czystości,
• produktów leczniczych w rozumieniu art. 2 pkt 32 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne), w tym w aptekach lub punktach aptecznych,
• wyrobów medycznych w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych,
• środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego w rozumieniu art. 3 ust. 3 pkt 43 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia,
• gazet,
• artykułów budowlanych lub remontowych,
• artykułów dla zwierząt domowych.

W centrach handlowych dopuszczalne jest również świadczenie usług medycznych, bankowych, ubezpieczeniowych, pocztowych i pralniczych, a także gastronomicznych, polegających na przygotowywaniu i dostarczaniu żywności. Nadal obowiązuje jednak zakaz wszelkiej działalności handlowej i usługowej na znajdujących się w centrach tzw. wyspach handlowych.

Usługi fryzjerskie i kosmetyczne

Całkowitym zakazem prowadzenia działalności objęta została kolejna grupa usług, obejmująca:

• usługi fryzjerskie i kosmetyczne,
• działalność salonów tatuażu i piercingu,
• usługi związane z poprawą kondycji fizycznej, tj. usługi łaźni tureckich, saun i łaźni parowych, solariów, salonów odchudzających, salonów masażu itp.

Usługi hotelarskie

Katalog działalności objętych ograniczeniami poszerzony został o usługi hotelarskie w szerokim rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych (Dz.U. 2019, poz. 238), tj. wszelkie usługi obejmujące krótkotrwałe, ogólnie dostępne wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi, miejsc noclegowych, a także miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz świadczenie, w obrębie obiektu, usług z tym związanych.

Obiekty takie mogą świadczyć usługi zakwaterowania wyłącznie dla:

• osób w kwarantannie lub izolacji,
• personelu medycznego,
• osób, które korzystają z noclegu w związku z wykonywaniem przez nie czynności zawodowych lub zadań służbowych (dotyczy to np. pracowników budowlanych), prowadzenia działalności gospodarczej lub działalności rolniczej.

Ograniczenie obowiązuje od 1 do 11 kwietnia, jednak osoby, które były zakwaterowane w hotelu lub innym obiekcie noclegowym przed 31 marca 2020 r., mogą dokończyć pobyt.

Nowe obowiązki zakładów pracy

W okresie od 2 do 11 kwietnia pracodawcy muszą zapewnić zatrudnionym osobom dodatkowe środki bezpieczeństwa, tj.:

• rękawiczki jednorazowe lub środki do dezynfekcji rąk,
• odległość pomiędzy stanowiskami pracy wynoszącą co najmniej 1,5 metra – chyba że jest to niemożliwe ze względu na charakter działalności wykonywanej w danym zakładzie pracy (np. konstrukcja linii produkcyjnej na to nie pozwala), jednak w takim przypadku zakład powinien zapewnić środki ochrony osobistej związane ze zwalczaniem epidemii COVID-19.

Transport drogowy osób

Od 2 kwietnia prywatnych przewoźników objęto ograniczeniami, które już wcześniej obowiązywały w publicznym transporcie zbiorowym. Samochody przeznaczone do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, czyli wszystkie busy i autokary, mogą przewozić w jednym czasie maksymalnie tylu pasażerów, ile wynosi połowa miejsc siedzących w danym pojeździe.

Pozostałe ograniczenia

Nadal obowiązują wprowadzone w połowie marca całkowite zakazy prowadzenia działalności dla:

• gastronomii (z wyjątkiem sprzedaży posiłków na wynos albo ich dostarczaniu);
• branży eventowej i wystawienniczej (organizacja targów, wystaw, kongresów, konferencji);
• zbiorowych formy kultury i rozrywki (działalność teatrów, kin, organizacja koncertów, widowisk);
• bibliotek, archiwów, muzeów;
• działalności sportowej, rozrywkowej i rekreacyjnej (działalność basenów, siłowni, klubów fitness);
• kasyn (z wyjątkiem internetowych).

Utrzymany został również zakaz wywozu lub zbywania poza Polskę respiratorów oraz kardiomonitorów oraz obowiązek informowania przez przedsiębiorców właściwego wojewody, z 36-godzinnym wyprzedzeniem, o zamiarze wywozu lub zbycia za granicę gogli ochronnych, kombinezonów typu TYVEK, masek typu FFP2/FFP3, maseczek chirurgicznych, ochraniaczy na obuwie, rękawiczek lateksowych i nitrylowych, oraz środków do dezynfekcji rąk, powierzchni i pomieszczeń. Wojewoda może złożyć wniosek do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zakazu wywozu lub zbycia tych produktów.

Agata Kudelska

Departament Wsparcia Przedsiębiorczości PARP, Enterprise Europe Network 

Przeczytaj więcej takich artykułów w strefie wiedzy PARP

Zobacz też:

• Koronawirus – sprawdź co wprowadzenie stanu epidemii oznacza dla przedsiębiorców
• COVID-19: jak przetrwać kryzys? Podstawy zarządzania strategicznego w przedsiębiorstwie w czasie kryzysu