26 października 2021
Zmiana Prawa celnego, ustaw podatkowych i innych aktów prawnych. Jakie znaczenie będzie miała dla przedsiębiorców?
Udostępnij
W natłoku tegorocznych zmian dotyczących różnych kwestii związanych z podatkami, mogła nieco pozostać w cieniu wiosenna zmiana Prawa celnego, ustawy o podatku VAT, ustawy o podatku akcyzowym i kilku jeszcze innych aktów prawnych[i]. Tymczasem ta nowelizacja jest niezmiernie istotna dla wszystkich tych przedsiębiorstw, które w łańcuchu dostaw występują jako eksporterzy, importerzy, pośrednicy, przedstawiciele celni (w tym agencje celne) i dotychczasowi pełnomocnicy oraz doradcy podatkowi reprezentujący swoich klientów przed organami Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Oprócz tego nowe przepisy mają wpływ na działalność podmiotów gospodarczych z branży hazardowej, cudzoziemców mieszkających w Polsce, instytucje finansowe wpisane jako gwaranci celni bądź ubiegający się o taki wpis.
Przeglądając treść poszczególnych przepisów można zauważyć, że najbardziej znaczącą, ale i największą pod względem liczby zmian, jest ta, która obejmuje kwestie celne w różnym aspekcie: od zharmonizowania podstaw prawnych postępowania w przypadku przywozu towarów (terminologia celna), czyli importu towarów (terminologia podatkowa) i, co za tym idzie, także formalnego zakończenia kontroli celno-podatkowej przez uproszczenia w zakresie wpisu do wykazu agentów celnych, aż po zmiany w kwestiach wpisów na listę gwarantów celnych.
Uzasadnienie wprowadzenia zmian
Ministerstwo Finansów wskazało cele zmian w sposób następujący:
- wyznaczenie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej w miejsce ministra właściwego do spraw finansów publicznych do prowadzenia wykazu gwarantów uprawnionych do udzielania gwarancji składanych jako zabezpieczenie pokrycia kwot wynikających z długów celnych oraz odformalizowanie procedury wpisu do wykazu;
- odformalizowanie wpisu osoby na listę agentów celnych;
- doprecyzowanie przepisów w zakresie postępowania w sprawach celnych;
- usprawnienie wydawania decyzji w zakresie należności celnych i podatkowych oraz opłaty paliwowej i opłaty emisyjnej, należnych z tytułu importu towarów;
- wyznaczenie naczelnika urzędu celno-skarbowego, w miejsce naczelnika urzędu skarbowego, jako organu właściwego do przyjmowania informacji o opłacie emisyjnej w przypadku importu paliw silnikowych;
- doprecyzowanie przepisów ustawy o podatku akcyzowym w zakresie dotyczącym importu towarów;
- odformalizowanie, uproszczenie i skrócenie procedury prowadzenia spraw z zakresu gier hazardowych (m.in. elektronizacja w zakresie przekazywania informacji wymaganych ustawą o grach hazardowych);
- ujednolicenie trybu prowadzenia kontroli celno-skarbowych w zakresie przestrzegania przepisów prawa celnego i prawa podatkowego w związku z przywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej a państwami trzecimi;
- zapewnienie możliwości uzyskania numeru PESEL (identyfikatora podatkowego) tym wszystkim podatnikom (nieprowadzącym działalności gospodarczej lub niebędącym zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług), którzy są zobowiązani do posługiwania się identyfikatorem podatkowym numer PESEL, aby mogli go uzyskać, w tym na podstawie 7 ust. 2 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności[ii];
- umożliwienie dochodzenia opłaty emisyjnej przez naczelnika urzędu celno-skarbowego w trybie egzekucji administracyjnej;
- zmianę przepisów ustawy z dnia 27 października 1994 o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym[iii], ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o Funduszu Kolejowym[iv] oraz ustawy z dnia 16 maja 2019 r. o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej[v], w zakresie regulacji dotyczących opłaty paliwowej w celu osiągnięcia pełnej spójności przepisów regulujących opłatę paliwową z przepisami ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym[vi], która wdrożyła do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylającej dyrektywę 92/12/EWG[vii], dyrektywy Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej[viii] oraz dyrektywy Rady 2007/74/WE z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zwolnienia towarów przewożonych przez osoby podróżujące z państwa trzecich z podatku od wartości dodanej i akcyzy[ix].
Poniżej przedstawiono najważniejsze zmiany wprowadzone do obrotu prawnego w większości od 1 czerwca 2021 r., pogrupowane funkcjonalnie w zależności od istoty nowych regulacji.
Import towaru
Zmianą najbardziej obszerną, ale i kompleksową oraz dotyczącą kilku danin publicznych jest ta związana z wprowadzeniem towaru na obszar celny Unii Europejskiej (import towaru). Dlaczego? Po pierwsze, obejmuje podatek od towarów i usług, podatek VAT, opłatę emisyjną i opłatę paliwową i oczywiście prawo celne. Po drugie, całościowo wprowadza jednolitą procedurę dla wymiaru/obliczenia tychże danin w prawidłowej wysokości, w każdej możliwej sytuacji faktycznej i prawnej. Jest ona oparta o takie same przepisy prawa celnego i posiłkowo Ordynacji podatkowej. Co więcej patrząc szerzej owo ujednolicenie sięga także do norm regulujących zakończenie kontroli celno-podatkowych. Po trzecie wreszcie, zmiana jest faktycznie najobszerniejsza wśród reformowanych regulacji, jeśli chodzi o liczbę zmienianych/usuwanych nowych przepisów. Obejmuje bowiem modyfikacje norm przepisów regulujących podatek VAT, podatek akcyzowy, opłatę emisyjną, opłatę środowiskową i oczywiście cło, a także procedurę podatkową (ustawę Ordynacja podatkowa).
Na początku warto przypomnieć kwestię funkcjonujących już zasad postępowania w sprawach importu towarów (przywozu towarów) i określania przedmiotowych danin publicznych w prawidłowej wysokości.
Trzeba wskazać, że zarówno wtedy, gdy organ celny zainicjuje czynności w celu wymierzenia należności podatkowych w prawidłowej wysokości (decyzja z urzędu), jak i wtedy, kiedy przedsiębiorca lub jego pełnomocnik/przedstawiciel złoży wniosek o określenie różnicy między kwotą podatku w prawidłowej wysokości a kwotą podatku wykazaną lub określoną (decyzja na wniosek), będzie prowadzone jedno postępowanie obejmujące kwestie celne wraz z podatkowymi. Wprowadzenie zaproponowanego rozwiązania wymagało, oprócz wspomnianej zmiany Prawa celnego, również zmiany przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług[x], ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym[xi], ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym[xii], ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska[xiii], Ordynacji podatkowej .
Według autora artykułu jest to kluczowa zmiana wprowadzona do porządku prawnego. Odpowiada za nią przepis brzmiący następująco:
Art. 73d. 1. Naczelnik urzędu celno-skarbowego prowadzi jedno postępowanie w sprawie należności celnych przywozowych, podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego, a także opłaty paliwowej i opłaty emisyjnej, z tytułu importu towarów.
- W wyniku postępowania, o którym mowa w ust. 1, jest wydawana jedna decyzja. Co więcej zainicjowanie czynności postępowania, którego przedmiotem będą zarówno cło, jak i podatki, skutkującego wydaniem decyzji (korzystnej lub niekorzystnej) zarówno na wniosek jak i z urzędu, będzie możliwe zarówno przed, jak i po zwolnieniu towaru do procedury. Co to znaczy w praktyce? W pierwszym przypadku najczęściej mamy do czynienia z sytuacją, w której towar objęty zgłoszeniem celnym nie został zwolniony do procedury dopuszczenia do obrotu (czyli importu w znaczeniu podatkowym). Natomiast wtedy, gdy towaru już nie ma i upłynął znaczny czas (np. 2 lata) od czynności skutkującej stwierdzeniem importu towaru, czyli po zwolnieniu towaru do procedury celnej, określenie podatku w prawidłowej wysokości następuje w wyniku decyzji z urzędu wydanej najczęściej po zakończonej kontroli celno-skarbowej, tzw. postimportowej, ale może być także rezultatem weryfikacji zgłoszenia celnego.
Użyte powyżej sformułowania („decyzja z urzędu” oraz „decyzja na wniosek”, „decyzja korzystna” i „decyzja niekorzystna”) mogą być niezrozumiałe dla niektórych osób zajmujących się podatkami w Polsce. Jednakże są one częścią przepisów prawa celnego dotyczących postępowania w sprawach celnych i, obok pojęcia „zarządzanie decyzją”, są powszechnie używane w prawie celnym UE. Można stwierdzić, że określają jedne z podstawowych różnic w porównaniu do polskiej procedury administracyjnej, w tym podatkowej.
Rys. 1. Podział decyzji wg UKC:
Proceduralnie działania w tym względzie są oparte na przepisach odnoszących się do postępowania w sprawach celnych, czyli na normach unijnego prawa celnego i uzupełniającego je prawa krajowego, a nie na zasadach postępowania podatkowego wskazanych w Ordynacji podatkowej. Toteż w każdym przypadku, gdy konieczna będzie „korekta” kwot podatków, cła czy opłat, wówczas wreszcie będziemy mieli do czynienia z jednorodnym, opartym na tych samych przepisach postępowaniem tego samego organu administracji. Wydaje się, że jest to bardzo pozytywna zmiana. Jednakże, jak wiadomo, diabeł tkwi w szczegółach.
Prawodawca, zmieniając każdą z ustaw regulujących daną daninę publiczną (VAT, akcyza, opłaty), przyjął pewien powtarzalny schemat i wprowadził identyczne zmiany w tych aktach prawnych. Na czym one polegają? Chodzi ni mniej, ni więcej tylko o wyodrębnienie danego rodzaju postępowań z ogólnej puli prowadzonych według Ordynacji podatkowej i odesłanie w tym zakresie do prawa celnego (np. nowa treść art. 33 i 34 ustawy o VAT). W każdej zmienianej ustawie wprowadzono takie same odesłania, w których stwierdzono, że stosuje się odpowiednio przepisy prawa celnego, a nie procedury podatkowej bądź tylko posiłkowo niektóre regulacje zawarte w Ordynacji podatkowej.
Dlatego też warto je wskazać i krótko scharakteryzować, gdyż systematyka unijnych regulacji prawa celnego może przysparzać trudności w stosowaniu właściwych przepisów[xiv].
Stosowany przepis unijnego prawa celnego |
Zakres regulacji |
art. 5 UKC |
jest to słowniczek pojęć używanych w postępowaniu celnym, w którym scharakteryzowano m.in. „przedstawiciela celnego”, „osobę”, „przedsiębiorcę”, „zwolnienie towarów” |
art. 18 i 19 UKC |
zawierają regulacje dotyczące przedstawiciela celnego i pełnomocnictwa |
art. 22 ust. 1 zdanie pierwsze i drugie, ust. 2 i 3, ust. 4 zdanie pierwsze, ust. 6 i 7 UKC |
dotyczą wydawania decyzji na wniosek (korzystnych i niekorzystnych), obowiązków wnioskodawców (bowiem może być ich kilku), terminów przyjęcia wniosku, weryfikacji warunków do wydania decyzji, terminu wydania decyzji i jego przedłużeń, obowiązywania decyzji na wniosek, prawa do wysłuchania, elementów koniecznych decyzji niekorzystnych |
art. 23 ust. 1–3 UKC |
obejmuje regulacje w zakresie zarządzania decyzjami wydawanymi na wniosek |
art. 27 UKC |
dotyczy unieważniania decyzji korzystnych |
art. 28 ust. 1–3 i ust. 4 zdanie pierwsze UKC |
zawiera przepisy określające cofnięcia i zmiany decyzji korzystnych |
art. 29 UKC |
wskazuje ramy i zasady dotyczące wydawania decyzji z urzędu (czyli bez uprzedniego wniosku) |
art. 44 UKC |
odnosi się do prawa do wniesienia odwołania |
art. 55 UKC |
zawiera wskazówki co do terminów oraz odniesienie do stosowania rozporządzenia Rady z 1971 r. (EURATOM) |
Ponadto stosuje się przepisy RD bądź RW wydane na podstawie: |
|
art. 20 UKC |
określają sytuacje, w których organ nie żąda dowodu udzielenia pełnomocnictwa oraz odpowiadają na pytanie kiedy przedstawiciel nie musi mieć siedziby na terenie UE |
art. 21 UKC |
wskazują szczegóły dotyczące warunków świadczenia usług przedstawicielstwa |
art. 24 UKC |
wykonane poprzez regulacje zawarte w art. od 8 do 10 RD (terminy powiadamiania w przypadku decyzji niekorzystnych), art. 11 RD (warunki przyjmowania wniosków), art. 13 RD (termin na wydanie decyzji na wniosek oraz jego przedłużenie), art. 14 RD (ostateczność i wykonalność decyzji na wniosek, terminów obowiązywania decyzji), art. 22 ust. 1 RD (wyjątki dotyczące właściwości organu celnego) |
art. 25 UKC |
wykonane w art. od 11 do 14 RW, dotyczą konsultacji między organami celnymi, monitorowania decyzji, trybu przyjmowania wniosku i wydawania następnie decyzji |
art. 31 UKC |
zrealizowane w art. 15 RW i zawiera przepisy na temat cofnięcia decyzji skierowanej do wielu adresatów |
art. 32 UKC |
normy określające cofnięcie, zmianę i unieważnienie decyzji korzystnej |
Cechą znacząco różną od tej występującej w polskiej procedurze podatkowej są terminy – ich określanie oraz „zarządzanie nimi” przez osoby zainteresowane. Np. odpowiednik polskiej tzw. siedmiodniówki, czyli prawa do wypowiedzenia się, określono na 30 dni. Przy czym to osoba zainteresowana, np. wnioskodawca, sam decyduje, czy z tego uprawnienia skorzysta i w jakim czasie, bowiem może w ogóle z tego zrezygnować.
Prócz powyższych odniesień do unijnego prawa celnego w omawianej noweli wskazano na stosowanie w zakresie postępowań dotyczących podatków i opłat z tytułu importu także regulacji zawartych w ustawie Prawo celne[xv]. Warto zaznaczyć, że przepisy te nieraz są znacząco odmienne od norm podatkowych. Jest to m.in. konieczność stosowania platformy PUESC[xvi] do wymiany informacji i komunikacji[xvii], traktowania spółki cywilnej tak jak innych podmiotów w znaczeniu „osoby” z art. 5 UKC, szerokiego wykorzystywania oświadczeń zamiast dokumentów urzędowych w postaci zaświadczeń, zasady kierowania pism do osób nieznanych, wprowadzenie instytucji pełnomocnika do doręczeń dla osób spoza UE, inne przesłanki i możliwości połączenia postępowań i wydania jednej decyzji.
Są także odniesienia do stosowania niektórych tylko przepisów Ordynacji podatkowej. Chyba najbardziej rzucającą się innowacją jest wybiórcze stosowanie Działu IV Ordynacji (w tym szczególnie brak odesłania do zasad ogólnych postępowania zawartych w Ordynacji – w zamian stosuje się zasady zawarte w preambule do UKC, RD, RW).
Ciekawą i znamienną cechą inaczej regulowaną w procedurze celnej jest kwestia elektronizacji przedstawiciela, jego umocowania i w ogóle uczestników postępowania.
Rys. 2. Wybrane różnice postępowania celnego i podatkowego
Inne zmiany do ustawy Prawo celne
Dokumenty elektroniczne (ale nie decyzje) wydawane przez organy celne mogą być opatrzone zaawansowaną pieczęcią elektroniczną i wówczas nie są podpisywane podpisem elektronicznym identyfikującym konkretną osobę fizyczną wydającą taki dokument (niezależnie od rodzaju podpisu/certyfikatu). Organ celny będzie działał w takim przypadku bezpośrednio, czyli wykorzystując system informatyczny, bez konieczności upoważnienia konkretnego funkcjonariusza lub pracownika do załatwiania spraw w jego imieniu. Jest to bodaj pierwszy przypadek uregulowania w Polsce pieczęci elektronicznej organu i wykorzystywania go w prowadzonych postępowaniach.
Przejęcie przez szefa KAS od ministra właściwego do spraw finansów publicznych prowadzenia wykazu gwarantów celnych, pozwoli w pewnym stopniu na jego odformalizowanie. Zmiana pociąga za sobą odstąpienie od wydawania decyzji o wpisie do wykazu – sam wpis do wykazu będzie decyzją Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, o której zostanie poinformowany zarówno wnioskodawca, jak i Komisja Nadzoru Finansowego. Również zmiany w wykazie gwarantów niepociągające za sobą zmiany statusu osoby wpisanej do tego wykazu (np. zmiana adresu siedziby gwaranta; zmiana nazwy gwaranta; prostowanie oczywistych omyłek pisarskich) będą mogły odbywać się w tym trybie. Wprowadzone rozwiązanie wydaje opierać się wprost na koncepcji wydawania decyzji korzystnych, zgodnie z UKC.
Przypomnieć warto, że wykaz ma charakter publiczny i jest dostępny na stronie ministra właściwego do spraw finansów publicznych[xviii].
Podmiot skreślony z wykazu nie będzie mógł występować w charakterze gwaranta celnego, przynajmniej do czasu rozpatrzenia odwołania od takiej decyzji. Należy przy tym zauważyć, że zgodnie z art. 45 ust. l UKC wniesienie odwołania nie powoduje wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. Ponadto takie rozwiązanie prawnie usankcjonuje dotychczasową praktykę w tym zakresie.
Od 1 czerwca 2021 r. organem celnym właściwym w sprawach odpowiedzialności osoby trzeciej z tytułu długu celnego i odsetek, jest naczelnik urzędu celno-skarbowego właściwy ze względu na miejsce powstania długu celnego, działający jako organ celny, a więc wydający decyzję o odpowiedzialności osoby trzeciej po przeprowadzeniu postępowania celnego.
Zmiany dotknęły także prowadzenia wykazu agentów celnych, bowiem odformalizowany został wpis do wykazu agentów celnych. Zgodnie z nowym brzmieniem przepisu art. 79 ust. 2 Prawa celnego, już sam wpis na listę agentów celnych oraz jego zmiana będą decyzją (vide uzasadnienie do zmiany art. 79 Prawa celnego). Widać zatem podobieństwo do zasad przyjętych w przypadku wykazu gwarantów celnych. Dlatego też nie jest obecnie wydawana odrębna decyzja w sprawach wpisu osoby na listę agentów celnych, która potwierdza wpis. Dzięki temu Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z dwóch działań, do których był zobowiązany dotychczas, tj . dokonania wpisu na listę i wydania decyzji, dokonuje tylko jednego, czyli wpisu na listę, który de iure stał się decyzją. Inną natomiast kwestią jest dalsza konieczność funkcjonowania takiego wykazu jak i samego zawodu agenta celnego oraz instytucji agencji celnej[xix].
Wprowadzono także aktualizację art. 73 ust. 1 Prawa celnego, który zawiera odesłanie do stosowania niektórych przepisów Ordynacji podatkowej do postępowania w sprawach celnych. Obecnie stanowi o odpowiednim stosowaniu do postępowania w sprawach celnych wskazanych przepisów Ordynacji podatkowej. Na mocy omawianej noweli poszerzono odpowiednie stosowanie norm procedury podatkowej o art. 215 § 1 dotyczący prostowania błędów rachunkowych oraz innych oczywistych omyłek w wydanej przez ten organ decyzji. Sprostowanie będzie również decyzją, gdyż w postępowaniu celnym nie są wydawane postanowienia, stąd konieczność uzupełnienia również art. 73 ust. 2 Prawa celnego, art. 169 § 2, 3 i 4 Ordynacji podatkowej dotyczący podania niespełniającego wymogów prawa – w zakresie odnoszącym się do odwołań, art. 208 Ordynacji podatkowej dotyczący umorzenia postępowania – w zakresie odnoszącym się do odwołań.
Wyeliminowano pewien dualizm nazewnictwa w zakresie umocowania przedstawicieli celnych. Wzorem art. 19 UKC zastąpiono dotychczasowe pojęcie „upoważnienie” słowem „pełnomocnictwo”.
Zmiany w pozostałych aktach prawnych
1. Zmiana ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym
Mając na względzie ww. zmiany w zakresie prowadzenia jednego postępowania w zakresie wymiaru danin publicznych z tytułu importu towarów, wprowadzono także zmiany do przepisów odnoszących się do opłaty paliwowej. Dokonano w tej kwestii nowelizacji, w wyniku której w niebudzący wątpliwości sposób uznano, że opłata paliwowa stanowi część zharmonizowanego podatku akcyzowego. Odesłano w nowych regulacjach do odpowiedniego stosowania przepisów o podatku akcyzowym w odniesieniu do opłaty paliwowej. Pozostałe zmiany przepisów ww. ustawy są tylko zasadniczo wynikiem wprowadzenia owego generalnego odesłania, które obejmuje zarówno przepisy ustawy o podatku akcyzowym, jak i przepisy aktów wykonawczych do tej ustawy. Do opłaty paliwowej będą miały natomiast odpowiednie zastosowanie m.in. przepisy działu II rozdziału 6 ustawy o podatku akcyzowym regulujące zwolnienia wyrobów akcyzowych z podatku akcyzowego. Zgodnie z tymi przepisami do postępowania w sprawach opłaty paliwowej ciążącej na podmiotach, o których mowa w art. 37j ust. 1 pkt 2 i 4, jeżeli podmioty te podlegają na podstawie przepisów o podatku akcyzowym obowiązkowi podatkowemu w zakresie podatku akcyzowego od paliw silnikowych oraz gazu z tytułu importu, odpowiednie zastosowanie będą miały określone przepisy unijnego i krajowego prawa celnego oraz Ordynacji podatkowej.
2. Zmiany w ustawie z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników
Istota zmiany wynika z umożliwienia nadawania numerów PESEL osobom, w tym przede wszystkim cudzoziemcom, nieprowadzącym działalności gospodarczej lub niebędącym zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT. Zmiana ta odnosi się do osób nieposiadających meldunku w Polsce. Waga tej modyfikacji opiera się na tym, aby w maksymalnym stopniu objąć możliwością nadawania numerów NIP wszystkie potencjalne osoby, w tym także osoby fizyczne[xx].
3. Zmiana ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska
Są one bardzo zbliżone do nowelizacji przepisów dotyczących opłaty paliwowej i mają na celu umożliwienie określenia wysokości opłaty w jednej decyzji wydawanej przez naczelnika urzędu celno-skarbowego.
4. Zmiany w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych
Ich celem było odformalizowanie, uproszczenie i skrócenie procedur w zakresie czynności prowadzonych przez organy Krajowej Administracji Skarbowej, w tym również czynności kontrolnych. W związku z tym nowelizacja objęła inne do procedury wpisu do rejestru domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą o grach hazardowych, a także procedur związanych z wymierzaniem kar pieniężnych dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych oraz dostawców usług płatniczych nieprzestrzegających przepisów ustawy o grach hazardowych, które zostaną przeniesione ze szczebla centralnego do odpowiedniego i przygotowanego do tego organu Krajowej Administracji Skarbowej.
- Zmiana art. 6a, 17, 20, 23 b, 23c, 57 polega na umożliwieniu podmiotom przekazywania informacji, określonych w ustawie w postaci papierowej lub elektronicznej, za pomocą środków komunikacji elektronicznej zgodnie z art . 168 Ordynacji podatkowej. Ma to na celu zwiększenie możliwości elektronicznego prowadzenia spraw z zakresu gier hazardowych i ułatwienie komunikacji z organami KAS.
- Zmiana art. 15 spowodowała to, że nie ma już zakazu lokalizowania salonów gier na automatach w lokalach mieszczących się pod adresem, pod którym w ciągu ostatnich 5 lat stwierdzono nielegalne urządzanie gier na
- Zmiana art. 15 f i h - wprowadzono rozwiązanie polegające na zmianie przesłanek wpisu domen do rejestru domen służących do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustawą. Celem było zoptymalizowanie procedury wpisu do Rejestru domen. Chodzi o to, że obecnie wpis do rejestru nie odbywa się z udziałem sekretarza lub podsekretarza stanu.
- Zmiana art. 90 i 90a – w której ministra właściwego do spraw finansów publicznych zastąpiono innym organem, czyli naczelnikiem urzędu celno-skarbowego. W ten sposób to tenże naczelnik jest właściwy w sprawach nakładania kar pieniężnych na przedsiębiorców telekomunikacyjnych i dostawców usług płatniczych, którzy nie przestrzegają ustawy o grach hazardowych.
5. Zmiana ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – o Krajowej Administracji Skarbowej
W art. 82 i 84 wprowadzono ujednolicenie zakończenia kontroli celno-skarbowej w przypadku, gdy obejmowała ona zarówno przestrzeganie przepisów prawa celnego, jak i przepisów prawa podatkowego w związku z przywozem lub wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej, a państwami trzecimi. Pod warunkiem wszakże, że upoważnienie do kontroli celno-skarbowej nie obejmuje innych przepisów prawa podatkowego. Dzięki tej zmianie harmonizacja działań naczelnika urzędu celno-skarbowego obejmujących kwestie związane z importem/przywozem towarów (a dzięki kompleksowości zmian w tym zakresie – także działań przedsiębiorcy) opiera się na jednolitych podstawach prawnych, niezależnie od rodzaju daniny publicznoprawnej.
Omówione powyżej zmiany opublikowane w Dz. U. nr 802 i obowiązujące w przeważającej większości od 1 czerwca 2021 r. w założeniach miały na celu usprawnienie czynności zarówno organów KAS, jak i przedsiębiorców. Według autorów zmian w większości przypadków powinny one ułatwić prowadzenie działalności gospodarczej. Czy tak będzie, oczywiście nie wiadomo, jednakże faktycznie wydaje się, że przynajmniej nowe przepisy harmonizujące kwestie postępowania z tytułu importu (przywozu) towarów są realizacją postulatów zarówno przedsiębiorców, jak i Krajowej Administracji Skarbowej.
Czas pokaże, czy wprowadzone regulacje okażą się skuteczne i są stosowane we właściwy sposób przez organy KAS jak i przedsiębiorców i ich przedstawicieli. Sugestia ta jest także istotna w świetle postępującej elektronizacji postępowania w sprawach celnych.
Dariusz Leśniewski
prawnik w SWLEX sp. z o. o. w Poznaniu, wykładowca i trener z zakresu prawa celnego, agent celny, były wieloletni funkcjonariusz celny (m.in. naczelnik wydziału orzeczniczego, audytor przedsiębiorstw pod kątem spełnienia kryteriów AEO, kierownik projektu i systemu SZPROT)
Przeczytaj więcej takich artykułów w strefie Wiedzy PARP
Artykuł pochodzi z Biuletynu Euro Info 7/2021
[i] Dz. U. z dnia 30 marca 2021 r. poz. 802
[ii] Dz.U. z 2019 r. poz. 1397, z późn. zm.
[iii] Dz. U. z 2020 r. poz. 72, z późn. zm.
[iv] Dz. U. z 2017 r. poz. 510, z późn. zm.
[v] Dz.U. z 2019 r. poz. ll23, z późn. zm.
[vi] Dz.U. z 2020 r. poz. 722
[vii] Dz. Urz. UE L 2009 Nr 9, str. 12
[viii] Dz. Urz. UE L Nr 283, str.51
[ix] Dz. Urz. UE L Nr 346, str. 6
[x] Dz. U. z 2020 r. poz . 106, z późn. zm.
[xi] Dz. U . z 2020 r. poz . 722
[xii] Dz. U . z 2020 r. poz 72, z późn. zm.
[xiii] Dz. U. z 2020 r. poz . 1219
[xiv] Odniesienia do poszczególnych podstawowych aktów prawnych unijnego prawa celnego dotyczą: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 952/2013 z dnia 09.10.2013 r. ustanawiające Unijny Kodeks Celny (Dz. Urz. L 269 z 10.10.2013) – dalej UKC, Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28.07.2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. L 343 z 29.12.2015) – dalej RD oraz Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24.11.2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz. Urz. L 343 z 29.12.2015) – dalej RW.
[xv] Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz.U. z 2020r. poz.1382, ze zm.)
[xvi] Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo Celnych; https://puesc.gov.pl/ (tzw. zielony PUESC) ale obecnie jest także https://www-2.puesc.gov.pl/ (tzw. czerwony PUESC – docelowy, ma zastąpić w 2021 r. ww. starszą wersję platformy).
[xvii] Już obecnie poprzez tę platformę korzysta się z usługi ujętych zbiorczo w określeniu „usługi rejestracyjne” (Strefa Klienta na czerwonym PUESC), a w najbliższej przyszłości także z usługi e-Decyzje realizowanej w ramach modułu „Obsługa wniosków i zabezpieczeń”. Ponadto jest także możliwość podpisywania pism elektronicznych z wykorzystaniem nie tylko podpisów kwalifikowanych ale i tych opartych na certyfikacie celnym – darmowym, udostępnianym po pozytywnym przejściu weryfikacji tożsamości w procesie rejestracji osoby na PUESC.
[xviii] https://www.podatki.gov.pl/clo/gwaranci-celni/
[xix] Jest to temat rzeka, ciągnący się od deregulacji (de facto odstąpienia) kryteriów do wpisu i przejęcia uprawnień (przynajmniej formalnie) w zakresie cła przez doradców podatkowych.
[xx] Inna kwestia to celowość pozostawienia dotychczasowych zapisów określających zakres danych rejestracyjnych na potrzeby NIP, w tym danych osób fizycznych, gdzie nr referencyjnym jest PESEL, jak i spółek , z numerem KRS. Jednakże jest to do rozważenia de lege ferenda.