Skip navigation

30 lipca 2020

Pomoc publiczna: Komisja Europejska przedłuża dotychczasowe zasady

Udostępnij

Wiele z unijnych regulacji w zakresie pomocy publicznej przyjętych w ramach inicjatywy „Unowocześnienie unijnej polityki w dziedzinie pomocy państwa” z 2012 r. miało obowiązywać do końca 2020 r. Dotyczyło to w szczególności kluczowych z punktu widzenia przedsiębiorców zasad udzielania pomocy de minimis, pomocy regionalnej oraz szeregu innych kategorii pomocy objętych tzw. wyłączeniami blokowymi, takich jak pomoc inwestycyjna, operacyjna i na dostęp do finansowania dla MŚP, pomoc na badania, rozwój oraz innowacje, pomoc na ochronę środowiska czy pomoc szkoleniowa.

Aby zapewnić przewidywalność i pewność prawa, przygotowując się do ewentualnej przyszłej aktualizacji obecnych zasad pomocy publicznej, Komisja Europejska postanowiła wydłużyć okres stosowania reguł pomocowych, które wygasłyby z końcem 2020 r. Dopiero po przeprowadzeniu, do końca 2021 r., kompleksowego przeglądu zasad udzielania pomocy publicznej przyjętych w ramach inicjatywy unowocześnienia polityki w dziedzinie pomocy państwa, Komisja ma zadecydować o dalszym przedłużeniu okresu obowiązywania lub aktualizacji tych zasad.

Na mocy rozporządzenia Komisji (UE) 2020/972 z dnia 2 lipca 2020 r. zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1407/2013 w odniesieniu do jego przedłużenia oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 651/2014 w odniesieniu do jego przedłużenia i odpowiednich dostosowań[i], okres obowiązywania wskazanych w nim rozporządzeń, tj.:

- wydłużony został do 31 grudnia 2023 r.

Oznacza to, że pomoc de minimis może być udzielana na zasadach określonych w rozporządzeniu 1407/2013 do 31 grudnia 2023 r. - w przypadku indywidualnej pomocy de minimis oraz do 30 czerwca 2024 r. - w przypadku programów pomocy de minimis przyjętych przed 31 grudnia 2023 r. Z kolei kategorie pomocy regulowane rozporządzeniem 651/2014, mogą być udzielane na zasadach w nim określonych do 31 grudnia 2023 r. - w przypadku pomocy indywidualnej oraz do 30 czerwca 2024 r. - w przypadku programów pomocy przyjętych przed 31 grudnia 2023 r., z wyjątkami dotyczącymi:

  • programów objętych obowiązkiem sporządzenia planu ewaluacji – pomoc na podstawie takich programów może być udzielana do 30 czerwca 2024 r. pod warunkiem przedłożenia przez państwo członkowskie końcowego sprawozdania z ewaluacji zgodnie z planem ewaluacji zatwierdzonym przez Komisję (z zastrzeżeniem programów pomocy regionalnej);
  • programów pomocy regionalnej - zgodnie z rozporządzeniem 651/2014, programy takie wygasają z końcem okresu obowiązywania mapy pomocy regionalnej; biorąc zatem pod uwagę, że okres obowiązywania Wytycznych w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014-2020 został przez Komisję przedłużony do 31 grudnia 2021 r., a co za tym idzie do 31 grudnia 2021 r. przedłużony ma zostać także okres obowiązywania polskiej mapy pomocy regionalnej[iv], to po zatwierdzeniu przedłużenia obowiązywania mapy przez Komisję, również programy pomocy regionalnej będą mogły zostać przedłużone do 31 grudnia 2021 r.
  • pomocy na finansowanie ryzyka - pomoc na finansowanie ryzyka może być przyznawana do końca okresu przewidzianego w umowie o finansowaniu, pod warunkiem że fundusze publiczne przeznaczono do udziału w objętym pomocą funduszu inwestycyjnym private equity na podstawie takiej umowy w terminie do 30 czerwca 2024 r. oraz że spełnione zostały wszystkie pozostałe warunki określone w rozporządzeniu 651/2014;

Jednocześnie, do rozporządzenia 651/2014 wprowadzono dwie wyjątkowe regulacje, mające na celu ograniczenie negatywnych konsekwencji dla przedsiębiorstw dotkniętych gospodarczymi i finansowymi skutkami pandemii COVID-19. Po pierwsze, przewidziano odstępstwo od generalnej zasady, zgodnie z którą pomoc na podstawie rozporządzenia nie może być przyznawana przedsiębiorstwom znajdującym się w trudnej sytuacji[v]. Obecnie pomoc na podstawie rozporządzenia 651/2014 może być udzielana również przedsiębiorstwom w trudnej sytuacji, jednak tylko tym, które znalazły się w tej sytuacji w okresie od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2021 r. Po drugie, w odniesieniu do zobowiązań związanych z udzieloną pomocą regionalną zaciągniętych przed dniem 31 grudnia 2019 r., likwidacja miejsc pracy związanych z taką samą lub podobną działalnością w jednym z pierwotnych zakładów beneficjenta w EOG, która miała miejsce od dnia 1 stycznia 2020 r. do dnia 30 czerwca 2021 r., nie jest uznawana za przeniesienie (relokację) w rozumieniu art. 2 pkt 61a) rozporządzenia 651/2014, a zatem nie skutkuje utratą pomocy.       

Przedłużenie okresu obowiązywania zasad udzielania pomocy publicznej objęło również kategorie pomocy objęte obowiązkiem notyfikacji, czyli pomoc udzielaną po uprzednim zatwierdzeniu programu pomocowego lub projektu pomocy indywidualnej przez Komisję Europejską w oparciu o wydawane przez nią wytyczne. W komunikacie z dnia 8 lipca 2020 r.[vi] Komisja przedłużyła do 31 grudnia 2021 r. obowiązywanie zasad określonych w:

  • wytycznych w sprawie pomocy regionalnej na lata 2014–2020[vii],
  • wytycznych w sprawie pomocy państwa na rzecz promowania inwestycji w zakresie finansowania ryzyka[viii],
  • wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią w latach 2014–2020[ix],
  • komunikacie w sprawie kryteriów analizy zgodności z rynkiem wewnętrznym pomocy państwa na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania[x],
  • komunikacie Komisji do państw członkowskich w sprawie zastosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do krótkoterminowego ubezpieczenia kredytów eksportowych[xi].

Z kolei obowiązywanie wytycznych dotyczących pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji[xii], przedłużone zostało aż do 31 grudnia 2023 r.

Należy podkreślić, że przedłużenie okresów obowiązywania rozporządzeń 1407/2013 i 651/2014 oraz wyżej wskazanych wytycznych Komisji dotyczących pomocy publicznej, nie oznacza automatycznego przedłużenia przyjętych na ich podstawie programów pomocowych. Konieczne będzie przyjęcie odpowiednich aktów prawnych na poziomie krajowym oraz dochowanie obowiązków informacyjnych lub notyfikacja zmian w programach, przy czym w tym zakresie Komisja przewidziała uproszczoną procedurę.

Agata Kudelska

Departament Wsparcia Przedsiębiorczości PARP, Enterprise Europe Network

[i] Dz. Urz. UE L 215/3 z 7.7.2020 r., rozporządzenie weszło w życie 27 lipca 2020 r.

[ii] Dz. Urz. UE L 352/1 z 24.12.2013 r.

[iii] Dz. Urz. UE L 187/1 z 26.6.2014 r. z późn. zm.

[iv] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2014 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2014-2020, Dz. U. 2014 poz. 878.

[v] Definicja przedsiębiorstwa w trudnej sytuacji zawarta jest w art. 2 pkt 18) rozporządzenia 651/2014.

[vi] Dz. Urz. UE C 224/2 z 8.07.2020 r.

[vii] Dz. Urz. UE C 209/1 z 23.7.2013 r.

[viii] Dz.Urz. UE C 19/4 z 22.1.2014 r.

[ix] Dz.Urz. UE C 200/1 z 28.6.2014 r.

[x]  Dz.Urz. UE C 188/4 z 20.6.2014 r.

[xi] Dz.Urz. UE C 392/1 z 19.12.2012 r.

[xii] Dz.Urz. UE C 249/1 z 31.7.2014 r.